Bijna iedereen herkent het. U staat bij het raam, legt uw hand tegen het glas en trekt hem weer terug met het gevoel: dat is koud. Soms voelt u zelfs een soort koude stroom langs uw benen, vooral in de winter. Dat zogenaamde kil gevoel of koudeval wordt vaak aan het glas zelf toegeschreven. Maar zo simpel ligt het niet.
In de praktijk “maakt” glas geen kou. Het gevoel ontstaat op een andere manier.

Het begint bij wat u voelt, niet bij wat het glas doet
Wanneer u met uw hand bij het raam komt, merkt u meteen verschil met een muur. Dat is logisch. Glas vormt een directe scheiding tussen binnen en buiten. Als het buiten koud is, wordt het glas ook kouder dan de rest van de ruimte.
Uw lichaam voelt dat temperatuurverschil meteen. Niet omdat het glas actief kou afgeeft, maar omdat uw hand warmte verliest zodra u het aanraakt. Dat verlies ervaart u als koud.
Glas maakt geen kou, het laat warmte weg
Een belangrijk misverstand is dat glas kou zou “afgeven”. In werkelijkheid gebeurt het omgekeerde. Warmte wil altijd van warm naar koud. Uw hand en de lucht in huis zijn warmer dan het glas, dus geven ze warmte af aan het raam.
Dat proces merkt u als een kil gevoel. Hoe groter het verschil tussen binnen en buiten, hoe sneller dat warmteverlies gaat en hoe kouder het aanvoelt.
Straling: waarom het bij glas sterker voelt
Er speelt nog iets mee wat veel mensen niet bewust merken. Uw lichaam straalt voortdurend warmte uit. Bij een koud raam wordt die warmte als het ware sneller “opgenomen” dan bij een warm oppervlak.
Daarom kunt u bij een raam kouder aanvoelen, zelfs zonder het glas aan te raken. Uw lichaam verliest warmte richting het raam, en dat voelt u. Dit verklaart ook waarom u soms koudeval ervaart terwijl er geen zichtbare tocht is.
Waarom muren minder koud aanvoelen
Muren voelen meestal warmer aan dan glas, ook al is de binnentemperatuur hetzelfde. Dat komt doordat muren dikker zijn en warmte beter vasthouden. Ze blijven dichter bij de kamertemperatuur.
Glas is dunner en reageert sneller op buitentemperaturen. Daardoor is het oppervlak kouder en merkt u het verschil sneller met uw hand of lichaam.
Het gevoel verschilt per situatie
In de praktijk zie ik dat dit koude gevoel niet overal even sterk is. Bij harde wind, open ligging of strenge kou voelt glas sneller kil aan. Ook de plek in huis speelt mee. Een raam waar u vaak naast zit of staat, valt meer op dan een raam waar u zelden komt.
Daarom kan hetzelfde glas in de ene woning nauwelijks als koud worden ervaren, terwijl het in een andere woning als onaangenaam wordt gezien. De omstandigheden bepalen hoe sterk u het voelt.
Samengevat
Glas voelt koud aan omdat het warmte afvoert, niet omdat het kou produceert. Het temperatuurverschil tussen binnen en buiten, gecombineerd met warmteafgifte van uw lichaam, zorgt voor dat herkenbare kil gevoel bij ramen.
Dat gevoel is sterker bij glas dan bij muren en verschilt per woning en situatie. Wie dat begrijpt, kan beter plaatsen waarom een raam soms onaangenaam aanvoelt, zonder dat er per se iets “mis” is met het glas zelf.





